قند خون چیست؟درباره قند خون و بیماری مرتبط با آن

دیابت چیست؟ (دیابت چیست به زبان ساده)

دیابت چیست به زبان ساده! هنگامی که قند موجود در خون شما زیادتر از حد طبیعی باشد، خون شما شیرین‌تر از حالت عادی است! پس بیماری قند گرفته‌اید. قند خون بالا به انگلیسی high blood sugar نوعی بیماری متابولیکی (مربوط به متابولیسم بدن) و یکی از شایع‌ترین بیماری‌های غدد است که با سطح قند خون بالا (گلوکز) همراه است و به دنبال نقص در ترشح انسولین یا عملکرد آن یا هر دو ایجاد می‌شود. سطح بالای گلوکز خون (هیپرگلیسمی) می‌تواند منجر به مشکلات جدی در سلامت شود.

در واقع انسولین هورمونی است که از غدد پانکراس که واقع در پشت و زیر معده است ترشح می‌شود. پانکراس انسولین را به جریان خون منتقل می‌کند. انسولین در گردش باعث می‌شود، که قند وارد سلول‌های بدن شده و مقدار قند موجود در خون را کاهش می‌دهد. همانطور که میزان قند خون شما کاهش می‌یابد، ترشح انسولین از پانکراس نیز کم می‌شود.

از طرفی دیگر گلوکز (قند خون) برای سلامت شما حیاتی است، در واقع گلوکز ماده مغذی ضروری است که انرژی لازم برای عملکرد مناسب سلول‌های بدن را فراهم می‌کند. گلوکز همچنین منبع اصلی سوخت مغز شما نیز است.

هنگامی که قند خون افزایش می‌یابد (به عنوان مثال، پس از غذا خوردن)، انسولین از پانکراس آزاد می‌شود تا سطح گلوکز را با انتقال به سلول‌های بدن کاهش دهد. در بیماران دیابتی، عدم تولید کافی یا عدم پاسخ به انسولین موجب هیپرگلیسمی می‌شود. این بیماری مزمن است، بدین معنی که اگر چه می‌توان آن را کنترل کرد، اما تمام عمر با فرد همراه است.

قند خون بالا چند است؟

سطح قند خون ناشتا از ۱۰۰ تا ۱۲۵ میلی‌گرم در دسی لیتر (۵.۶ تا ۶.۹ میلی مول در لیتر) پیش دیابت محسوب می‌شود. اگر در دو آزمایش جداگانه قند شما ۱۲۶ میلی گرم در دسی لیتر (۷ میلی مول در لیتر) یا بیشتر باشد، شما دیابت دارید.

از کجا بفهمیم که قند خونمان بالاست؟ قند خون بالا که به عنوان هایپرگلیسمی نیز شناخته می شود، به افزایش سطح گلوکز (قند) در جریان خون اشاره دارد. معمولاً با دیابت مرتبط است، یک بیماری مزمن که با اختلال در عملکرد یا تولید انسولین مشخص می شود.

انواع دیابت کدامند؟

انواع مختلف این بیماری می‌تواند رخ دهد و کنترل و درمان آن بستگی به نوع دیابت دارد. دیابت مزمن و طولانی‌مدت شامل نوع ۱ و نوع ۲ است. شرایط بالقوه برگشت‌پذیر دیابت نیز شامل مرحله پیش دیابت است؛ یعنی زمانی‌که سطح قند خون شما بالاتر از حد طبیعی است، اما به اندازه‌ای بالا نیست که به عنوان دیابت محسوب شود.

دیگر نوع دیابت دیابت بارداری است که در دوران بارداری رخ می‌دهد، اما بعد از تولد نوزاد ممکن است از بین برود. علت دیابت در انواع آن مختلف بوده و هر شرایطی باعث ایجاد نوع خاصی از این بیماری می‌شود. در ادامه علت ایجاد هر یک را توضیح می‌دهیم.

۳ مرحله و نوع اصلی دیابت وجود دارد که ممکن است، افراد به آنها مبتلا شوند. این ۳ دسته عبارتند از:

• دیابت نوع ۱
• دیابت نوع ۲
• دیابت بارداری

۱. دیابت نوع یک چیست؟

دیابت نوع یک می‌تواند در هر سنی ایجاد شود. اما بیشتر در کودکان و نوجوانان گزارش شده است. بدن فرد مبتلا به دیابت نوع ۱ انسولین بسیار کمی تولید می‌کند. در مواقعی نیز بدن توانایی ساخت انسولین را ندارد. این بیماران برای کنترل سطح گلوکز خون به تزریق روزانه انسولین نیاز دارند.

این نوع دیابت که به‌عنوان دیابت نوجوانان نیز شناخته می‌شود، زمانی رخ می‌دهد که بدن نتواند انسولین تولید کند. در بیماری‌های خودایمنی مانند دیابت نوع ۱، سیستم ایمنی به اشتباه آنتی‌بادی‌ها و سلول‌های التهابی تولید می‌کند که سبب آسیب رساندن به بافت بدن انسان می‌شوند. در افراد مبتلا به نوع ۱ بیماری، سلول‌های بتای پانکراس، که مسئول تولید انسولین هستند، توسط سیستم ایمنی ناخواسته مورد حمله قرار می‌گیرند و تخریب می‌شوند.

این امر باعث می‌شود که سطح انسولین خون شما کم شود یا اینکه انسولین تولید نشود. برخی از آنتی‌بادی‌هایی که در دیابت نوع ۱ دیده‌می‌شوند، شامل آنتی‌بادی‌های ضدسلولی، آنتی‌بادی ضد انسولین و آنتی‌بادی‌های ضد کلوتامین دکربوکسیلاز هستند. به نظر می‌رسد که دیابت نوع ۱ به دنبال ترکیبی از عوامل ژنتیکی و محیطی ایجاد می‌شود.

دیده‌شده که اضافه وزن در دیابت نوع ۱ یک تاثیری ندارد. دیابت نوع ۱ را دیابت وابسته به انسولین نیز می‌گویند به این معنی که فرد باید روزانه انسولین مصنوعی را دریافت کند تا زنده بماند. عوامل خطر این بیماری عبارتند از:

• سابقه خانوادگی
• فاکتورهای محیطی
• بیماری‌های پانکراس و غدد داخلی بدن
• حضور پروتئین‌های سیستم ایمنی بدن (آنتی‌بادی‌ها)
• جغرافیا و محل زندگی

درمان دیابت نوع ۱ شامل تزریق انواع انسولین برای دیابت یا استفاده از پمپ انسولین، چک قند خون و شمارش کربوهیدرات است. درمان دیابت نوع ۱ بدون تزریق انسولین به طور موقت و با مصرف میوه و رژیم غذایی مناسب امکان‌‌پذیر است (تا زمانی که جدیدترین روش درمان دیابت نوع ۱ پیدا شود).

۲. دیابت نوع دو چیست؟

این نوع در بزرگسالان بیشتر شایع است. حدود ۹۰% از کل موارد دیابت مربوط به این نوع است. در نوع ۲ بدن بیمار انسولین تولید می‌کند، اما نمی‌تواند از این انسولین به‌خوبی استفاده کند. اولین روش درمان برای علایم دیابت نوع دو تغییر سبک زندگی است. باید فعالیت بدنی را در برنامه جای داد و رژیم غذایی سالم انتخاب کرد. بیشتر افراد مبتلا به این بیماری پس از گذشت مدتی به داروهای خوراکی نیاز پیدا می‌کنند.

در مرحله پیش‌دیابتی (که می‌تواند به دیابت نوع ۲ منجر شود) و در دیابت نوع دو، سلول‌های شما به اثر انسولین مقاوم می‌شوند در واقع بر خلاف نوع ۱ در حالی‌که غده پانکراس هنوز انسولین را تولید می‌کند، سلول‌های بدن به طور موثری به آن پاسخ نمی‌دهند و به جای انتقال گلوکز به سلول‌هایی که به انرژی نیاز دارند، گلوکز در جریان خون شما باقی می‌ماند.

دلیل این نوع از بیماری نیز ناشناخته است، هرچند اعتقاد بر این است که عوامل ژنتیکی و محیطی نیز در ایجاد دیابت نوع دو نقش دارند. داشتن اضافه وزن به شدت با پیشرفت آن ارتباط دارد، با‌این‌حال همه افراد مبتلا به این بیماری دارای اضافه وزن نیستند. عوامل افزایش خطر ابتلا در دیابت نوع ۲ شامل موارد زیر است:

• چاقی یا اضافه وزن
• عدم فعالیت و کم‌تحرکی
• سابقه خانوادگی
• نژاد
• افزایش سن
• سابقه ابتلا به دیابت بارداری
• سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCO)
• فشار خون بالا
• سطح غیرطبیعی کلسترول و تری‌گلیسرید